Agressie op en naast het veld wordt steeds erger

Na een nieuw incident op de grasvelden lijkt de agressiviteit van spelers en supporters naar scheidsrechters toe, niet af te nemen. Dit heeft als gevolg dat vele jonge scheidsrechters hun fluitje aan de haak hangen. Het wordt tijd dat het probleem hardhandig wordt aangepakt.

Ongeveer een maand geleden hadden de West-Vlaamse scheidsrechters besloten om te staken. Een vijftal incidenten waar een scheidsrechter zowel verbaal als fysiek belaagd werd tijdens een wedstrijd, waren de aanleiding van deze staking. Het was niet de eerste keer dat scheidsrechters protesteerden tegen het geweld op het veld. In 2002 hadden een dertigtal Luikse scheidsrechters hun fluitjes opgeborgen. Ook zij waren het beu belaagd te worden door spelers en supporters.

Zelfs in Limburg stonden scheidsrechters uit het zaalvoetbal klaar om te staken. Zij hadden wel een aparte aanpak voor het probleem. Ze hadden een brief achtergelaten in de kleedkamers van de ploegen. Het was een oproep naar de spelers toe om zich zouden gedragen tijdens de wedstrijd. De aanleiding van de actie was dat een scheidsrechter na het trekken van een rode kaart, aangevallen werd door een speler. Deze speler kreeg een schorsing van drie maanden. Te weinig volgens de collega-scheidsrechters.

Vincent, speler van Brucom, bevestigde dat geweld op het veld een probleem is. “Vier jaar geleden speelden we een uitwedstrijd tegen Tollenbeek. Na het affluiten werd de scheidsrechter aangevallen door een speler van Tollenbeek, omdat hij niet akkoord was met zijn uitsluiting. Het was helemaal uit de hand gelopen. Ze hebben zelfs de politie moeten bellen.” Volgens Vincent vormen de supporters ook een probleem. “In Tollenbeek bijvoorbeeld is er enkel een lint dat de spelers van de supporters scheidt. Daarom is het ook te gemakkelijk voor de supporters om het veld op te lopen en als er een paar heethoofden tussen zitten dan gebeurt het ook zeer snel”,      voegt Vincent er aan toe.

Dit weekend is er weer een wedstrijd uit de hand gelopen. Een jonge scheidsrechter uit Aspelare (Ninove), Lothar Van Impe (16), werd aangevallen door een speler die het oneens was met zijn beslissing. De 18-jarige voetballer heeft de jonge scheidsrechter hardhandig aangepakt met gerichte vuistslagen en was niet te kalmeren. Nadat Lothar de wedstrijd staakte, verloor hij zelfs even het bewustzijn. De jongeman werd afgevoerd naar het ziekenhuis van Geraardsbergen en moest er overnachten voor observatie. De dokter stelde vast dat hij een hersenschudding had opgelopen. Vrijdag floot Lothar nog de invallers van eerste provinciale. “Op dat niveau is het respect voor de scheidsrechter groot. Hoe lager het niveau van de spelers reikt, hoe lager het respect voor de refs.”

De staking van de West-Vlaamse scheidsrechter trof enkel de eerste ploegen van de clubs. De wedstrijden van de jeugd kwamen niet in het gedrang. Toch is het probleem niet enkel te vinden bij de eerste ploegen. Jochen, trainer van de U10 van Huizingen, heeft ook al agressie meegemaakt tijdens de wedstrijden van zijn jongens. “Soms gebeurt het dat er geen scheidsrechter opdaagt. Dan moet de thuisploeg een vrijwilliger aanduiden, die de wedstrijd wil fluiten. Meestal is het dan iemand van de ploeg of een ouder van wie zijn kind in de ploeg speelt. Heel vaak maken de ouders van de bezoekende ploeg zich dan lastig op de scheidsrechter wanneer die niet fluit volgens hun normen. Je verschiet echt van de agressiviteit van sommige mensen. Wat er allemaal niet geroepen wordt”, zegt Jochen. “Ik herinner mij nog een wedstrijd die we op verplaatsing speelden. Onze ploegafgevaardigde was meegereisd en op een bepaald moment was hij zo hevig aan het roepen op de referee, dat ikzelf naar hem toestapte om hem te bedaren. Hij zei dat hij zodanig in de wedstrijd opging, dat hij zich niet kon inhouden. Dat kon ik nu is echt niet begrijpen”, aldus Jochen. “Zo kan het niet meer verder, want het wordt steeds moeilijker om vrijwilligers te vinden.”

De Centrale Scheidsrechterscommissie ondervindt dit probleem ook. In Reyers Laat bevestigt ex-scheidsrechter Frank Debleeckere dit. “We verliezen jonge scheidsrechters tussen de 16 en 18 jaar oud door dergelijke gebeurtenissen. Daarom zou het een goede zaak zijn dat de jonge scheidsrechters beter begeleid worden. Mijn vader begeleidde me toen ik jonger was.  Als ervaren rot kon hij mij veel bijleren. Hij wist perfect hoe ik bepaalde zaken moest relativeren. Zo heb ik snel een olifantenvel kunnen kweken”, dixit Debleeckere. De provinciale scheidsrechterscommissies zijn nu al begonnen met een dergelijk project. Zij gaan werken met ‘peters’. Dit zijn mensen die al ervaring in het vak hebben en de jonge scheidsrechters begeleiden tijdens hun wedstrijden. “Een dergelijke aanpak juich ik enorm toe, maar het mag daar niet bij blijven. Als de scheidsrechters doorstromen naar de nationale reeksen, dan worden ze aan hun lot overgelaten. Daarom zou deze aanpak geprojecteerd moeten worden naar de hogere reeksen”, aldus Debleeckere. “Anderzijds is het ook belangrijk dat de ploegen, spelers, ploegafgevaardigden en scheidsrechters beseffen dat zij een voorbeeldfunctie dragen. Zij moeten zich daar ook naar gedragen, want jonge spelers gaan snel anderen nabootsen.”

Agressie op het veld is dus duidelijk een probleem en daar hoort natuurlijk een tegenaanval bij. PS-kamerleden Laurent Devin en Rachid Madrane hadden samen met Christian Brotcorne (CDH) een voorstel ingediend om de straffen voor geweld op het veld te verzwaren. In mei 2012 werd dit voorstel unaniem goedgekeurd door de Kamercommissie van Binnenlandse Zaken. Het is zo dat in België een wet bestaat waardoor geweld tegen bepaalde beroepsgroepen zwaarder bestraft wordt. De minimumstraf voor geweld tegen bijvoorbeeld buschauffeurs, postbodes, brandweerlui, artsen, apothekers enzovoort, wordt verdubbeld. Dit zou dus ook toegepast worden bij geweld tegen scheidsrechters. Het enige verschil is wel dat de minimumstraf niet verdubbeld wordt, zoals bij voorgenoemde beroepsgroepen. Toch mag het probleem nog harder aangepakt worden, want de boodschap is duidelijk nog niet helemaal doorgedrongen. De scheidsrechterscommissie en de voetbalbond hebben nog veel werk voor de boeg.